سامانه اطلاعات جامع فعالیت‌های
اقتصادی
هفت بند صغیر یا هفت بند نازک گیاهیست یکساله از خانواده هفت بند (Polygonaceae) که ارتفاع آن به ۳۰ سانتی متر می رسد. این گیاه خودرو است و در محیطهای نیمه سایه یا آفتاب کامل می روید. رطوبت مورد نیاز خاک برای رشد این گیاه خاک مرطوب، خاک تر (باتلاقی) می باشد. نوع گل های این گیاه به صورت نر و ماده است و به وسیله حشرات گرده افشانی می کند.
اندامهای مورد استفاده :
بذر و برگ
برای آشنایی بیشتر با گیاه هفت بند و خواص آن به مطالب گیاه هفت بند در قسمت "برداشت گیاهان دارویی در اقلیم سرد - اطلاعات فنی - محصولات" مراجعه فرمایید.
منابع:
سایت شبکه گیاهی ایران (www.netplant.ir)
خصوصیات ظاهری و گیاهشناسی:
گیاه یک ساله از نظر فرم رویشی شبیه polygonum hydropiper ساقه ایستاده یا از قاعده خیزان به ارتفاع تا ۷۰ سانتیمتر تقریبا ساده یا منشعب تنک اغلب بدون کرک گوشواره های غلافی لوله ای مژه دار بلند کم وبیش کرکی فشرده برگها سرنیزه ای نوک دار یا نوک کند بطرف دمبرگ کوتاه باریک شده در سطح تحتانی در امتداد رگبرگ اصلی و لبه ها با کرکهای مویی زبر فشرده گل اذینهای سنبله ای کاذب روی ساقه و انتهای شاخه های نازک با گلهای تنک در قاعده با فاصله از یکدیگر برگه ها قیفی شکل مژه دار بی کرک گلپوش به طول ۳_۵/۳ میلیمتر بدون کرک غده ای سفید یا قرمز فندقه کم و بیش متقارن یا نامتقارن فشرده یا گاهی سه وجهی صاف منقوط غیرمشخص قهوه ای تیره یا سیاه.
اندامهای مورد استفاده:
برگ
خواص دارویی و درمانی:
به عنوان التیام بخش زخمها از آن استفاده می شود.
نقاط رشد و پراکنش:
در جهان: جنوب و مرکز اروپا و غرب آسیا
در ایران: استان گلستان:گرگان،بندر گز، پارک ملی گلستان. استان مازندران و تهران
منابع:
سایت https://faq.qzparadise.ir/
فصلنامه علمي-پژوهشي تحقيقات گياهان دارويي و معطر ايران - استان گلستان
خصوصیات ظاهری و گیاهشناسی:
گیاه یکساله ساقه در پایین بالارونده و در بالا ایستاده یا از قاعده ایستاده یا منشعب به طول ۲۰_۸۰ سانتیمتر برگها سرنیزه ای یا خطی سرنیزه ای نوک دار بلند تقریبا بدون دمبرگ در قاعده گوه ای پایینی ها با دمبرگهای بیشتر رشد کرده صاف یا کرکی پراکنده با لکه قهوه ای در بالا یا بدون لکه به طول ۳_۱۰ سانتیمتر به عرض ۵/۰_۲ سانتیمتر گوشواره های غلافی تنگ دربرگیرنده ساقه و نسبتا ضخیم به عرض ۵_۸میلیمتر به طول ۲_۳ سانتیمتر. گلپوش گلسرخی یا سفید مانند دمگل کرک غده دار به طول۵/۲_۵/۳ میلیمتر پرچم ۶ تایی مادگی با ۲ یا خیلی بندرت ۳ خامه ای فندقه ها تخم مرغی پهن بات دوطرف تخت بندرت سه وجهی سیاه و درخشان.
اندامهای مورد استفاده:
بذر و برگ
خواص دارویی و دارویی:
- گلهای آن اثر قابض، التیام دهنده و مقوی دارد.
- مصرف آن برای درمان خونرویها، اخلاط خونی خونروی در فواصل قاعدگی، رفع ترشحات زنانگی، وجود خون در ادرار ، نقرس و روماتیسم توصیه شده است.
- شیره یا جوشانده آن اثر قطعی در رفع زخمهای غانقریائی دارد.
- التهاب زاست.
- دافع سنگ ادراری
- ضد کرم، کرم کش
- ضماد
- قابض
- مدر، ادرارآور
نقاط رشد و پراکنش:
در جهان: مرکز و جنوب اروپا نواحی معتدله آسیا ایران افغانستان و چیترال
در ایران: نواحی مرطوب کنار رودخانه ها کانال های ابرسانی مزارع برنج و باغها در استانهای گرگان مازندران گیلان اذربایجان کردستان کرمانشاه ایلام لرستان اصفهان خوزستان خراسان سمنان و تهران می روید.
منابع:
سایت https://faq.qzparadise.ir/
نامهای دیگر: این درختچه در آمل، مازندران و لاهیجان به هفت کول ، در نور و کجور به مخرا (Makhra)، در زیارت به زیندار، در ارسباران به گرمه شو و در درفک به پلاخور موسوم می باشد.
خصوصیات گیاهشناسی:
هفت کول ، درختچه ای از تیره شوند، به ارتفاع ۲ تا ۳ متر و دارای ظاهری کاملا متمایز از گونه قبلی است زیرا برگ های آن دارای کناره صاف، شکل بیضوی نوک تیز، ضخیم و پوشیده از تارهای کرک مانند زیر، نمدی، مخصوصا در سطح تحتانی است. شاخه های جوان آن در زمستان حالت انحنا پذیر دارد و از کرک های نمدی به صورت یک قشر ضخیم پوشیده می باشد.
گل های سفید رنگ آن، بوی ملایم دارند و به صورت گل آذین دیهیم، در فاصله اواخر فروردین تا اوایل خرداد در گیاه ظاهر می شوند. میوه آن گوشت دار، بیضوی مسطح، به درازای ۷ تا ۸ میلی متر و در آغاز به رنگ سبز است ولی تدریجا قرمز و خاتمتا سیاه رنگ می شود .
زنبور عسل، منحصرا به سوی دانه های گرده گل های آن جلب می گردد زیرا گل های آن عاری از نوش است.
قسمت مورد استفاده این درختچه از نظر درمانی:
برگ، میوه و پوست آن است. گل های آن به مصرف نمی رسد.
ترکیبات شیمیایی:
پوست درختچه هفت کول دارای یک ماده چرب و چسبنده و ماده دیگری با اثر قرمز کننده پوست و تاول آور است. گل های آن دارای ساکارز، انورتین، امولسین، اسید – والرینیک و نوعی گلوکزید است. در میوه اش اسید والرینیک وجود دارد.
خواص درمانی و دارویی:
- برگ و میوه درختچه هفت کول اثر قابض دارند و از جوشانده آن ها، در رفع دیسانتری و اسهال های ساده استفاده به عمل می آید.
- در استعمال خارج، از جوشانده آن ها به صورت غرغره در رفع آنژین های ساده و ورم لثه استفاده به عمل می آید.
- ضمنا پزشکان قدیم عقیده داشته اند که در موارد پایین افتادن لثه و ظاهر شدن قاعده دندان، از جوشانده مذکور می توان استفاده درمانی با اثر رضایت بخش به عمل آورد.
- میوه این گیاه موقعی که کاملا رسیده و رنگ سیاه و مختصری تخمیر حاصل نموده باشد، طعمی ملایم دارد و می تواند به مصارف درمانی برسد. مصرف خوراکی ندارد. از پوست خشک شده این درختچه، می توان برای مصارف درمانی مشابه گیاه قبلی، استفاده به عمل آورد.
نقاط رشد و پراکنش:
در جهان: درختچه هفت کول در اروپا، افریقای شمالی و آسیا پراکندگی دارد.
در ایران: در ایران نیز در منطقه وسیعی از حدود فوقانی جنگل های شمال یافت می گردد.
شمال ایران، جنگل های نواحی شمالی تا پل زنگوله (در ارتفاعات ۲۶۰۰ متری). گرگان: کوه شاهوار نزدیک حاجی لنگ در ارتفاعات ۲۴۰۰ – ۲۶۰۰ متری. دره چالوس در ۲۴۰۰ متری، دره هراز. گیلان: کوه های نزدیک تنکابن. آذربایجان: قره داغ، نزدیک حسن بیگلو، کاليبار.
منابع:
سایت آیدانا (https://aydana.com/)
همیشه‌بهار گیاهی از تیره ستاره ای، علفی و پایا است. ساقه هوایی افراشته منشعب و دارای پرزهای غده‌ای گل آن زردرنگ میباشد.
گیاهی علفی، یکساله از خانواده کاسنی است. دارای ساقه‌ای به طول ۲۰ تا ۵۰ سانتیمتر است، برگهایی ساده بیضوی، دراز ،پوشیده از کرک، با کناره‌های موجدار و به رنگ سبز، مایل به قهوه‌ای روشن دارد، روی ساقه منشعب آن کاپیتول‌های درشت و زیبا ظاهر می‌گردد که به تناسب گرما و رطوبت محیط زندگی، به‌طور منظم صبح‌ها در فاصله ساعت ۹ تا ۱۰ شکفته و سپس در بعد از ظهرها بین ساعات ۴ تا ۵ جمع می‌گردد. کاپیتول‌های آن دارای دو نوع گل یکی لوله‌ای و دیگر زبانه‌ای به رنگ زرد مایل به نارنجی و واقع در حاشیه نهنج است.میوه فندقه و قهوه‌ای رنگ و سطح آن ناصاف میباشد.
ماده مؤثره:
ماده مؤثره و اثربخش آن هلنالین است که موجب مهار فاکتور کپی‌برداری NF-kappa B(Transcription) میشود. این ماده، فاکتور TNFα که توسط ماکروفاژهای ایجادکننده التهاب تولید میشود را مهار می‌کند. از طرف دیگر عوامل مؤثر دیگر در ایجاد التهاب مانند سیتوکین‌ها، اینترلوکین-۱و۶، TNFα و پروتئین C فعال را به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد. همچنین با مهار آنزیم سیکلواکسی ژناز-۲ از سنتز پروستاگلاندین‌های مؤثر در ایجاد التهاب پیشگیری می نماید.
ترکیبات شیمیایی:
ترکیب شیمیایی موسوم به کالاندولین ،اسید سالیسیک : صمغ و اسیدهای آلی عمدتاً ترکیبات شیمیایی گل همیشه بهار را تشکیل می دهند.
خواص دارویی و درمانی:
- قاعده‌آور
- ضد نفخ معده و روده
- تحریک‌کننده کار کلیه‌ها
- افزایش دهنده جریان خون و فعالیت‌های قلبی
- ضد التهاب : عصاره هیدروالکلی گیاه همیشه بهار کوهی در درمان التهاب اثربخشی قابل ملاحظه‌ای اعمال می‌کند.
- یک ژل محتوی عصاره گلهای همیشه بهار کوهی که به‌طور موضعی روی عضله ساق پای مرد داوطلب استفاده شده در تسکین درد عضلانی مؤثرتر از دارونما بوده‌است.
- بهبودکننده زخم
- مرهم
- ضد میکروب
- به عنوان رنگ موی طبیعی استفاده میشود. پودر گلبرگ‌های این گل را به شامپو یا نرم کنند اضافه کنید. مصرف مداوم از آن رنگ مو را روشن می‌کند.
- داروی محرک ایمنی در بدن است.
- برای درمان عفونت‌های گوش مفید است.
- برای درمان ورم ملتحمه چشم کاربرد دارد.
- محرک تولید کلاژن است.
- دمنوش همیشه بهار را می‌توانید برای تسکین گلودرد و التهابات دهانی، قرقره کنید.
- برای سم زدائی بدن پس از عمل، مفید است.
- برای درمان اختلالات دستگاه گوارش به کار می‌رود.
- برای تنظیم دوره قاعدگی مفید است.
- نرم‌کننده: این دمنوش را می‌توان در یخچال نگهداری کرد و از آن برای نرم کردن پوست استفاده کرد.
- حتی این دمنوش را می‌توان به طور مستقیم بر روی پوست ملتهب (آکنه، هموروئید و غیره) مالید.
نقاط رشد و پراکنش:
همیشه‌بهار در ایران از جمله در ارتفاعات بالای ۲۵۰۰ متر در استان کهگیلویه و بویراحمد می‌روید.
منابع:
سایت ویکی پدیا (https://fa.wikipedia.org/)
سایت دکتر ساینا (www.drsaina.com)
نامهای دیگر:به طور معمول به هویج وحشی شلغم زرد، زردک وحشی، شقاقل و هویج نرم کننده نیز گفته می شود.
شقاقل (هویج/زردک وحشی) از سبزیجات ریشه‌ای است که بومی اوراسیا است و در آن منطقه از زمان باستان به طور گسترده‌ای استفاده می‌شده است. هویج وحشی می تواند یک ساله ، دوساله یا چند ساله باشد. او از خانواده چتریان است. ارتفاع گیاه می تواند به ۱ متر برسد.ساقه موی راست ، میوه هایی خاردار، ریشه گوشتی سفید یا مایل به زرد و گل آذین های چتری شکل دارد. برگ های این گیاه به صورت سوزنی و منشعب است و ظاهری شوید مانند دارد. ریشه ی این گیاه خوراکی است و خواص بسیاری دارد.
ریشه ی این گیاه ترد و شکننده و شیرین است و دارای منابع ویتامین بالایی است.
دوره گلدهی هویج در ماه های تابستان به طول می انجامد و تا اوت ریشه ها کاملاً رسیده اند.
ترکیبات شیمیایی و مواد مغذی:
بر اساس گفته‌ی سازمان غذا و داروی آمریکا، شقاقل حاوی سطوح بالایی از مواد معدنی مانند کلسیم، پتاسیم، منگنز، منیزیم، فسفر، روی، و آهن است. این سبزی طیف گسترده‌ای از ویتامین‌ها را دارد؛ من جمله فولات، تیامین، اسید پانتوتنیک، ویتامین B۶، C، E، و K . به علاوه حاوی سطوح بالایی از فیبر، آب و پروتئین است. این گیاه کربوهیدرات، سدیم و کالری پایینی دارد. همچنین حاوی آنتی اکسیدان‌های پلی‌استیلنی مانند فالکارینول، فالکاریندیول، پاناگزادیول، و متیل-فالکاریندیول است. ریشه ها حاوی روغن اساسی در مقادیر زیاد، گرانیول، گرانیل استات، روغنهای ثابت، فلاونوئیدها، تیامین، کاروتن می باشند و گلهای گیاه حاوی آنتوسیانین و کورستین است.
اندامهای مورد استفاده:
تمام قسمتهای هویج وحشی در طب عامیانه استفاده می شود.
خواص دارویی و درمانی:
- در گذشته، این سبزی در گیاه‌پزشکی و به عنوان یک داروی تقویت کننده‌ی میل جنسی استفاده می‌شد. شقاقل به دلیل داشتن ویتامین k و منگنز به تولید هورمون‌های جنسی و لخته شدن خون کمک می‌کند.
- سلامت قلب را بهبود می‌بخشد: پتاسیم زیاد موجود در شقاقل از طریق متعادل سازی اثرات سدیم به کنترل ضربان قلب و فشار خون کمک می‌کند. در حالی که مقدار زیاد فولات موجود در این سبزی نیز رشد گلبول‌های قرمز خون را تقویت و همچنین از بیماریهای دژنراتیو عصبی جلوگیری می‌کند.
- سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.
- فرایند رشد را بهبود می‌بخشد.
- به گوارش، کاهش یبوست و پیشگیری از سایر اختلال‌های گوارشی کمک می‌کند.
- قدرت بینایی را تقویت می‌کند.
- استخوان‌ها را محکم می‌کند.
- خواص ضد سرطانی دارد.
- سلامت مغز را تقویت می‌کند.
- ادرار آور است.
*برای آشنایی با سایر خواص ارزشمند و مضرات هویج وحشی مقاله موجود در بخش دانش و فناوری همین فعالیت اقتصادی را مطالعه نمایید.
نقاط رشد و پراکنش:
مکانهای معمول رشد هویج وحشی ، لبه های جنگلی ، جنگل ها ، مکان های نزدیک شهرک ها و جاده ها و همچنین کلبه های تابستانی است که گیاه بخصوص به عنوان یک گیاه دارویی پرورش می یابد.
در دنیا این نوع هویج را می توان در تمام کشورهای اروپا ، آسیا ، آفریقا و استرالیا یافت.
در قلمرو روسیه ، هویج وحشی از مسکو و منطقه اسمولنسک تا کریمه و آستاراخان رشد می کند.
در سرزمین های آسیای مرکزی و غربی ، نیوزیلند ، آمریکا و آفریقا ، این گیاه علف هرز محسوب می شود. هویج وحشی می تواند مانند یک علف هرز معمولی در باغ رشد کند ، یا می تواند به عمد کاشته شود.
منابع:
سایت راسخون (https://rasekhoon.net/)
سایت https://fa.minnanomanga.org/
سایت گلمون (www.golemoon.com)
نام این گیاه در جنگلهای شمال یاس زرد و یاسمن زرد میباشد و در ارسباران شوران نامیده میشود.
خصوصیات گیاهشناسی:
یاسمن زرد ، درختچه ای همیشه سبز و ایستاده از تیره oleaceae (زیتون) می باشد که بومی نواحی مدیترانه ای ،قفقاز ، ایران و ترکمنستان میباشد.یاسمن زرد بوته ای کروی شکل است که معمولا ارتفاعی بین ۱ تا ۳ متر دارد و گستردگی آن بین ۱ تا ۲.۵ متر می باشد. این درختچه رشد نسبتاً سریعی دارد . ساقه های این گیاه بلند و انعطاف پذیر هستند و از اطراف بوته به قسمت بیرون متمایل میشوند . برگهای به صورت متناوب و ۳ برگچه ای میباشند و بافتی چرمی شکل دارند. برگ این گیاه همیشه سبز است.
گلهای یاسمین، زرد رنگ هستند و معطر نیستند. گل آذین شامل ۲ تا ۵ گل است ، جام گل زرد قیفی شکل و به طول ۱ تا ۲ سانتیمتر می باشد . قسمت تاج گلها به برشهایی ۵ قسمتی تقسیم می شود .
میوه این گیاه سته نامیده میشود سیاهرنگ است و در پاییز میرسد. این میوه شامل دانه هایی میباشد که وزن هزار دانه آن ۴۶ گرم است .
یاسمن زرد بصورت گروه های کوچک و بزرگ ولی متراکم رویش دارد. کمتر بصورت تک بوته دیده می شود. معمولا با گونه های درختچه ای دیگر همراه می باشد.
فصل شکوفایی گلهای آن اواخر اردیبهشت می باشد.
یاسمن زرد بر خلاف دیگر یاسمن ها مقاومت به یخبندان دارد و حتی از یاسمن زمستانی هم سرمای بیشتری را تحمل می کند. این یاسمن برخلاف بیشتر یاسمن ها که گیاهان رونده یا بالارونده هستند، عادت رشدی درختچه ای دارد.
خواص دارویی و درمانی:
در چین معمولا از میوه خشک یاس زرد به عنون دارو استفاده می شود ولی در برخی مناطق از برگ ها و سرشاخه های جوان و ریشه آن نیز استفاده می شود.
- برگ و میوه این گیاه مدر، ملین و قاعده آور است همچنین برای مسکن و آرامبخشی نیز نافع می باشد.
- ضد کرم است و برای معالجه کرمک نافع است و به علاوه آنتی فلو جیستیک و ضد ورم است. در موارد تب های نوبه ای تب بر است.
- برای بیماری لنفاتیک مفید است و در موارد جرب، زخم، آبسه، خنازیر، بواسیر و تومورهای بدخیم تجویز می شود.
- داروی ضد قی است و آنتی بیوتیک بر ضد استرپتو کوکوس ها و استافیلو کوکوس ها می باشد. ضمنا برای تحلیل لخته خون نیز موثر است.
- برای کنترل سرطان پستان تجویز می شود.
- برگ های آن در مصرف داخلی و خارجی برای بیماری های پوست به کار می رود.
- در موارد سرخک و آبله خاصیت بثورات زدایی دارد.
-برگ ها و سرشاخه های آن را تب بر می دانند و ضمادی از آن درست می کنند که در استعمال خارجی برای التیام غدد مجروح و بواسیر به کار می رود. ریشه آن کمی سمی و تب بر می باشد و برای معالجه سرماخوردگی و یرقان تجویز می شود. از جوشانده آن برای شستن زخم های سرطانی استفاده می شود.
- در هند و چین از جوشانده برگ ها و سرشاخه های نازک درختچه برای رفع گرفتگی و انسداد گلو می خورند یا غرغره می کنند
- در چین طبق گزارش اچ سی چئواز مخلوطی از میوه های گونه های یاس زرد برای معالجه در موارد ملایم نوعی بیماری تورم مغزی که بیشتر در فصل تابستان و پاییز ممکن است ظاهر شود و ویروس آن حمله کند، استفاده می شود. مصرف این گیاه باید با نظارت پزشک در حد مجاز باشد.
نقاط رشد و پراکنش:
این گیاه در اغلب جنگل های شمال ایران و در ارتفاعات میانی در دره های هراز و چالوس و رودبار و لوشان و ارسباران دیده میشود و تا ارتفاع ۲۰۰۰ متری از سطح دریا بالا می رود. همچنین در استان های گرگان و مازندران و گیلان و همچنین در استان های آذربایجان و خراسان و تهران می روید.
سایر محدوده های پراکنش یاسمن زرد شامل دامنه های کوهستانی بالای روستای شورستان الموت ، شیرین سو، حاشیه جاده مصطفی لو، اطراف روستای قسطین لار، اطراف روستای فلار می باشند.
منابع:
سایت نارگیل (https://nargil.ir/)
سایت عطارک (https://attarak.com/)
یاسمن سفید را با نام‌هایی چون گل هاشم، یاسمن، یاسمن بستانی، یاسمن بوّا، سجلاب می‌شناسند.
خصوصیات گیاهشناسی:
یاسمن سفید از تیره زیتونیان بوده و بوته ای به ارتفاع ۴.۵ متر که دارای برگ های متقابل و برگچه های سرنیزه ای می باشد. گل های سفید آن منفرد و در خوشه های محوری قرار گرفته اند.
دارای گلهای سفید رنگی میباشد و گیاهی است چند ساله که خزان می‌کند. بهار و تابستان فصل گلدهی یاس میباشد.این گل در موسم گلدهی برداشت و بلافاصله در دمای اتاق خشک می گردند، پودر حاصل از آن درون ظروف دهانه بسته و تیره به دور از نور خورشید و رطوبت نگهداری می شود، گل های تازه نیز درون کیسه های مخصوص سبزی درون یخچال برای ۳ ماه تازه می ماند.
ترکیبات شیمیایی:
گل یاسمن سفید حاوی روغن فرار و آلکالوئیدهای پیریدینی است، اثرات تسکینی و ضد میکروبی گیاه را به این ترکیبات نسبت می دهند.
آزمایشات نشان داد که وجود این رایحه در قفس شلوغ موش‌های آزمایشگاهی باعث میشود که موش‌ها فعالیت خود را کاهش داده و در کنج قفس آرام بنشینند.
خواص دارویی و درمانی:
طبیعت این گیاه گرم و خشک است.
- اسکن‌های مغزی نشان داد که مولکول‌های موجود در رایحه این گیاه روی ماده شیمیایی موجود در سلول‌های عصبی موسوم به «گابا» تاثیر می‌گذارد و با آرام کردن این سلول‌ها، اضطراب را کاهش داده و آرامش را تقویت می‌کند.
- بررسی‌ها نشان می‌دهد که استشمام مولکول‌های روغن یاسمن، پیام‌هایی را به منطقه‌ای از مغز می‌فرستد که در کنترل احساسات نقش دارند.
- محققان معتقدند که روغن این گیاه تاثیرات شفابخش گوناگونی دارد. این رایحه در ۸۳ درصد از عطرهای زنانه و ۳۳ درصد از عطرهای مردانه استفاده میشود.
- گیاه یاسمن سفید برای رفع لکه‌های سیاه پوست و رفع چروک صورت به شکل ضماد کاربرد دارد. بوییدن گل آن در تسکین سردرد موثر است.
- مصرف دم‌کرده گل یاسمن سفید شادی‌آور است و دم‌کرده آن برای رفع بلغم، سودا و زرداب اثرات مفیدی دارد.
- گیاه یاسمن سفید برای دفع کرم روده مفید است و دم‌کرده آن برای فلج، لقوه، خواب رفتن اعضا و درد مفاصل اثربخش است.
- ریشه یاسمن سفید به‌صورت جوشانده برای درمان بیماریهای قارچی پوست اثربخش است و برای تهیه دم‌کرده آن، از ۱ تا ۲ گرم گل در یک لیوان آب جوش استفاده میشود.
*مصرف بیش از حد یاسمن سفید مضر بوده و باعث تشنج میشود.
نقاط رشد و پراکنش:
نواحی شمالی ایران، دامنه های کم ارتفاع جلگه نوشهر تا حد ۷۵۰ متری جنگل های نور
دره چالوس: رشت، کهدوم، لاهیجان، تنکابن
گلستان
همدان
کرمان
خراسان: بین نیشابور و مشهد ( احمد ماهوان)
تهران: نزدیک دربند
منابع:
سایت خبری یکتا (www.yektapress.com)
سایت میهن کاکتوس (https://mihancactus.ir/)
سایت آیدانا (https://aydana.com/)
ویژگی‌های گیاهشناسی:
یولاف گیاهی یکساله از قبیله‌ی Avenae میباشد. ساقه‌ی آن مانند سایر غلات بند‌بند و تو خالی است. ارتفاع ساقه از ۶۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر متغیر است. و در برخی ارقام یولاف در محل گره‌ها کرک‌هایی وجود دارد. قدرت پنجه‌زنی آن کمتر از گندم و جو میباشد. در یولاف در محل تلاقی پهنک با غلاف برگها گوشوارک وجود ندارد. سیستم ریشه‌ای یولاف مشابه گندم و جو است. گل‌آذین یولاف خوشه است که انشعابات آن ممکن است همگی در یک سو و یا در دو سو باشند. گل آذین یولاف رشد – محدود بوده که دارای یک‌محور اصلی و تعدادی انشعاب‌های فرعی است. انشعاب‌های فرعی از گره‌های روی محور گل‌آذین به وجود می‌آیند. انتهای محور اصلی و هر یک از انشعاب‌های فرعی به یک سنبلک انتهایی ختم میشود. هر سنبلک دارای دو تا سه گلچه است که دوتای پایینی بارور و سومی (درصورت موجود بودن) عقیم است. سیستم ریشه‌ی یولاف مانند گندم و جو میباشد.
زمان جمع آوری دانه ،اندام هوایی و کاه،هر سه در تابستان است.
قسمت های مورد استفاده:
دانه، اندام هوایی و کاه، قابل استفاده است.
مواد مؤثره:
نشاسته ۵۸ درصد، پروتئین ۱۲ درصد، رطوبت ۱۰ درصد، چربی ۴ درصد، سلولز ۱۲ درصد، مواد معدنی۴ درصد، روغن ۱۸ درصد.
یولاف یا جو دوسر حاوی ترکیباتی مانند مواد صابونی، فلاونوییدها، مواد معدنی، آلکالوییدها، استروییدها، ویتامین‌ها B ،D ،E ،کاروتین، گلوتن، نشاسته چربی و اسید آلی است.
جوی دوسر دارای مواد چرب ،مواد ازته و مواد نشاسته ای است.
گروهی از ارقام اصلاح شده این گیاه دارای مقدار بسیار فراوانی بتاگلوکان هستند که جو دو سر های بتاگلوکان نامیده میشوند. این ارقام برای درمان بیماران دارای دیابت نوع ۲ تولید میشوند، زیرا ثابت شده بتاگلوکان موجود در این ارقام در درمان و پیشگیری این بیماران مؤثر است.
فرآورده های جودوسر:
- جودوسر نیمه کوبیده (پَرک)، آردشده یا خُردشده: جوی فوری یا همان پرک، نوعی است که بیشترین فرآوری روی آن انجام شده که به کوتاه‌ترین زمان برای پخته شدن نیاز دارد اما بافت آن حریره مانند میشود.
- محصولات حمام از جمله محلول‌های کلوییدی، صابون، ژل و پودرهای حاوی عصارهٔ جو دوسر در بازار عرضه شده‌اند.
- چای تهیه شده از جو دو سر
خواص دارویی و درمانی:
- مصرف آرد جودوسر سبب کاهش میزان کلسترول بد خون و افزایش میزان کلسترول خوب خون و کاهش خطر گرفتگی عروق کرونر قلب میشود.
- نقش بتاگلوکان در جلوگیری از انواع سرطان ها و اثرات ضدتومور بسیار قوی آن
- بتاگلوکان موجود در این ارقام جو دو سر اثرات ضد ویروسی و ضد باکتریایی ثابت شده‌ای دارد.
- جو دو سر به دلیل نداشتن گلوتن و دارا بودن فیبر بالا یبوست را بر طرف می‌کند و مشکلات گوارشی را بر طرف می‌کند.
- مقوی اعصاب است .
- ضد عفونی کننده بدن می باشد.
- تقویت کننده بدن می باشد .
- به خاطر داشتن ماده‌ای خاص، دارای اثراتی ویژه جهت پوست‌های خشک و خارش داراست.
- اثر کاهش اسید اوریک
- کاهش وزن: برای لاغر شدن هر روز جو دو سر بخورد .
- مقوی قلب و خون: کاهش قند خون و کاهش احتمال بیماریهای قلبی
- جو دوسر می‌تواند احتمال آسم را در کودکان کاهش بدهد.
- جوشانده جو دو سر در برطرف کردن بیماریهای پوستی و اخلاط خونی نیز مؤثر است.
مناطق رشد و پراکنش:
موطن اصلی این گیاه اروپای شرقی است.
در ایران این گیاه در تمام نقاط کشور کشت میشود و در شهرهایی مانند آذربایجان، لرستان، فارس، کردستان و خوزستان فراوان است .
*برای آشنایی با زراعت این گیاه به قسمت "دانش و فناوری" در "فعالیت اقتصادی زراعت در اقلیم های بارانی و معتدل" مراجعه نمایید.
منابع:
سایت اگرونیک (https://www.agronic.ir/)
سایت هزار گیاه (https://hezargiah.com/)
سایت دکتر ساینا (https://www.drsaina.com)
سایت گیاهجو (https://giahjoo.com/)