سامانه اطلاعات جامع فعالیت‌های اقتصادی


آشنایی با فعالیت‌ اقتصادی

اجرای عملیات حرارتی   (آبکاری- سخت کاری )

  (Heat Treatment )





حامی


اطلاعات این فعالیت اقتصادی با حمایت و همکاری  دکتر مسعود رنگی تکمیل و به‌روزرسانی می‌شود.

شرح


عملیات حرارتی (Heat Treatment) در مفهوم کلی عبارت است از یک سیکل گرم و سرد کردن کنترل شده (زمانبندی شده) مواد جامد (فلزات و سرامیک ها و مواد بلوری) به طوری که طی این فرآیند، اتفاقاتی در درون قطعه صورت می‌گیرد (ریز ساختار ماده تغییر کرده) و در نتیجه، خواص مکانیکی، شیمیایی و فیزیکی ماده تغییر می‌کند. بطور کلی غالب فلزاتی که در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرند از قبیل انواع تیرآهن، میل‌گرد، لوله، ورق و قالب‌ها خصوصا تزریق پلاستیک و ... تحت یک یا چند تا از این فرآیندها قرار می‌گیرند. در ایران و در محیط‌های کارگری به این فرآیند آبکاری و سخت کاری نیز گفته می‌شود.

مهم‌ترین فلزات و آلیاژهایی که تحت این فرآیند قرار می‌گیرند به ترتیب اهمیت عبارتند از: فولادها، چدن‌ها، آلیاژهای آلومینیوم، برنج و مواد سرامیکی (شیشه‌ها و سرامیک‌ها)

دلایل عملیات حرارتی:
• تنش‌زدایی، کم کردن و رفع تنش‌هایی که در حین فرآیندهای تولید در قطعه ایجاد می‌شود
• ریز کردن دانه‌بندی ساختمان کریستالی
• افزایش مقاومت به سایش با ایجاد لایه سخت بر سطح و در عین حال افزایش مقاومت به ضربه با بوجود آوردن مرکز نرم‌تر در داخل قطعه
• بهبود خواص الکتریکی
• تغییر یا بهبود خواص مغناطیسی

مهم‌ترین روش‌های عملیات حرارتی فولادها عبارتند از:
• آنیلینگ (نرم کردن، بازپخت کامل)
• تنش‌زدایی
• نرماله کردن (نرمالیزاسیون)
• کوئنچ (سخت کردن) و تمپر کردن (برگشت دادن)
• سخت کردن سطحی (کربن‌دهی و نیتروژن‌دهی)

برای کسب اطلاعات بیشتر به قسمت "اطلاعات فنی - دانش و فناوری" مراجعه نمایید.

تصاویر